Hoogeveensche Courant 8 april 2022

Byzantijns Koor Drenthe is klaar met kritiek: Totáál niet verbonden met f

Russisch Orthodoxe kerk’’     

HOOGEVEEN  - Hoewel je het  repertoire niet als ‘’Russisch’’  kunt bestempelen en het koor op geen enkele manier is verbonden met de Russisch Orthodoxe kerk, krijgt Byzantijns Koor Drenthe regelmatig opmerkingen over de oorlog in Oekraïne. Voorzitter Hans Katerberg: ‘’Mensen vragen ons hoe we  liederen kunnen zingen die in Russische kerken ook  gezongen worden.        foto: in de kloosterkerk in Assen

Zeker nu de hoogste Russisch-Orthodoxe geestelijke, prelaat Kyrill, de vreselijke oorlog van Poetin tegen Oekraïne steunt en op een afschuwelijke manier religieus onderbouwt.’’

De naam van het koor verwijst naar Byzantium, de kerkelijkheid van Griekenland en heel Oost - Europa.  Byzantijnse liederen zijn niet in het Russisch, wat veel mensen denken, maar meestal in het Slavisch, de kerkelijke taal in het Russisch deel van het Byzantium. Enkele nummers zijn Pools, Georgisch of Oekraïens, zoals van componist Bortniansky. Ook worden volksliedjes gezongen.

Katerberg: ‘’Bij een crematie, waar ik onlangs was, werd het Russisch-Orthodoxe Onze Vader nog aangekondigd als ‘’die Russische muziek waar vader zo dol op was’’. Hier ontbreekt alle nuance, simpelweg uit onwetendheid en door het begrip ‘’Russisch’’ beperkt op te vatten. Dat kan akelige gevolgen hebben. Zoals in Groningen, waar de Russische winkel na bedreigingen dicht moest. Ook binnen ons koor zelf zit een enkel lid wel met vragen. Toch is het goed om te bedenken dat het niet ‘’de Russen’’ zijn die de oorlog zijn begonnen, maar een dictator met een kleine, rijke kliek om zich heen die laakbare ideeën heeft over een groot-Russisch Rijk. Onze muziek is een uiting van religieuze in plaats van politieke cultuur. Juist door de muziek wél te blijven zingen, maak je niet de grote fout die patriarch Kyrill wél maakt. Namelijk door politiek en religie, staat en kerk, te verbinden. Door dóór te zingen blijf je ook trouw aan die Russen die in de oppositie zijn, zoals de honderden priesters die zich openlijk hebben gedistantieerd van Kyrill en Poetins wandaden. We moeten in deze angstige tijd niet meegaan in ongenuanceerd vijanddenken.’’

Diep ontroerd

Katerberg: ‘’Onze liederen raken het hart en strelen het oor. Ze worden alle zonder begeleiding gezongen, à capella dus. Ik ben  in 2009 lid geworden, nadat ik eerder in het Benedictijnse klooster in het Belgische Chevetogne diep ontroerd raakte door de Oosters-Orthodoxe ritus. Een deel van onze leden is weliswaar kerkelijk maar zeker de helft niet. We zijn geen ‘’christelijk’’ koor. Leden sluiten zich niet aan vanuit hun geloof maar om de prachtige muziek met zijn mooie harmonieën. Daar kunnen mensen tot tranen toe door geroerd worden, ook al zijn ze helemaal niet gelovig. Dat geldt ook voor de bezoekers van onze concerten.’’

Hoogeveen en omgeving

Byzantijns Koor Drenthe is opgericht in 2003 en telt dertig leden. Corona heeft wel enkele leden gekost, maar het koor is overeind gebleven.  Katerberg: ‘’Wel hebben we enige achterstand opgelopen op het hoge niveau dat we nastreven, doordat we maandenlang niet konden repeteren. Daarom geven we nog geen concerten. Het eerste concert staat  begin oktober gepland. ‘’ Dirigente is de Russische Julia Zaytseva. Ze is getrouwd met een Nederlander, heeft de Nederlandse nationaliteit en noemt zichzelf Nederrus.

De zangers komen uit de hele provincie en  ver daarbuiten. Enkele prominente leden kwamen uit  Hoogeveen en omgeving maar zijn onlangs overleden. Onder hen de bekende bas Nico Rousseau en de eerste voorzitter Herman Kuiper.  Het laatste concert in Hoogeveen zelf is alweer een aantal jaren geleden maar in Ruinen werd net voor het uitbreken van de coronacrisis nog een uitvoering gegeven. De meeste koorleden zijn de zestig gepasseerd en hebben ervaring in andere koren opgedaan. Maar ook voor jongeren is er zeker plaats. Katerberg:  ‘’We willen  graag meer zingende mannen. We  zijn en blijven immers  een mannenkoor.’’

Leo Polhuijs